Δεν ξέρω πως τα κατάφερα και ξεκίνησα και τους δυό τους από το τέλος. Αντί να διαβάσω πρώτα τα έργα τους και μετά τις ζωές τους, εγώ διάβασα πρώτα τις ζωές τους και μετά τα έργα τους. Ομιλώ για τον Καζαντζάκη και τον Ρόμπινς. Ναι. Είμαι ιερόσυλος. Τους έβαλα στην ίδια πρόταση. Προς υπεράσπιση του εαυτού μου, όμως, δεν πιστεύω σε ιερά τέρατα της τέχνης – και δη της λογοτεχνίας – οπότε θα κοιμηθώ ήσυχος το βράδυ. Άλλωστε για το ο, τι ξεκίνησα τον Ρόμπινς από το τέλος δεν έφταιγα εγώ. Έφταιγε η βιβλιοπώλης της «Βιβλιοβάρδιας» που δεν είχε την «Αμάντα, το κορίτσι της γης» του ιδίου. Ως γνήσιος γευσιγνώστης, λοιπόν, αποφάσισα να δοκιμάσω την πίτα που σέρβιρε ο Ρόμπινς.
Τι είναι, λοιπόν, η Θιβετιανή Ροδακινόπιτα; Ο Ρόμπινς δεν ταυτίζει την ζωή του με έναν δρόμο, με μια γραμμική αργόσυρτη πορεία ή, ακόμη χειρότερα, με μια λούπα, όπως οι περισσότεροι εκεί έξω. Ο Ρόμπινς χωρίζει σε ζουμερά κομμάτια ροδακινόπιτας την ζωή του, και σε κάθε κεφάλαιο της σπονδυλωτής αυτής αφήγησης, με προκαλεί να πάρω μια γεύση από την ζωή του. Ευτυχώς για μένα, δεν έφαγα μια μπουκιά, ούτε αρκέστηκα σε ένα κομμάτι. Αντιθέτως έφαγα όλο το θιβετιανό ταψί.
Ο Ρόμπινς ξεκινά να αφηγείται την ζωή του από τα παιδικά του χρόνια εως και την τρίτη ηλικία στην οποία βρίσκεται σήμερα. Η «πίτα», που μου προσέφερε ο Ρόμπινς, τα είχε όλα μέσα. Σχέσεις, γάμους, διαζύγια, προβληματική γονεϊκότητα, ναρκωτικά, ταξίδια και σταυροδρόμια ζωής, φίλοι, αγάπες… Αυτό είναι που διέπει το κείμενο∙ η Αγάπη. Ο συγγραφέας προσπαθεί, μέσω του κειμένου του, να μου δώσει να καταλάβω πως αν αγαπάω, έχω ήδη κερδίσει την ζωή μου, όσα αδιέξοδα και αν εμφανιστούν μπροστά μου.
Ρόμπινς, Τομ / Θιβετιανή Ροδακινόπιτα[…] Και ότι μεν είναι πραγματικός παράδεισος να σε αγαπά και ο άλλος, αλλά είναι αθέμιτο να απαιτήσεις ή να περιμένεις αμοιβαιότητα. Θα πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας τυχερό γιατί είναι τιμή και ευλογία το γεγονός ότι διαθέτουμε την ικανότητα να νιώσουμε την τρυφερότητα τέτοιου μεγέθους, και να είμαστε ευγνώμονες ακόμη και όταν αυτή η αγάπη δεν ανταποδίδεται. Η αγάπη είναι το μόνο παιχνίδι στο οποίο κερδίζουμε ακόμη και όταν χάνουμε. […]
Το ασυγκράτητο και πηγαίο χιούμορ του συγγραφέα είναι το βασικό υλικό του βιβλίου. Αυτό κάνει την ζωή του να φαίνεται σαν το αρνητικό μιας μαύρης κωμωδίας. Θα ήθελα να βλέπω το πρόσωπο μου, διαβάζοντας το. Αυτό γιατί είμαι σίγουρος πως οι εναλλαγές από το βαθύ γέλιο στον καθημερινό προβληματισμό γινόταν σχεδόν ακαριαία και συνεχόμενα. Ο ίδιος παραθέτει, χωρίς καμιά φειδώ, τις απόψεις του επί παντός επιστητού – όπως θρησκεία, η καταβαραθρωμένη θέση της γυναίκας, ο ρατσισμός απέναντι στους ομοφυλόφιλους και τους έγχρωμους συνανθρώπους μας, στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, η στράτευση κ.α. – αλλά και πως αυτές διαμορφώθηκαν αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες ή/και τις ευκολίες της ζωής του.
[…] Πόσο πρέπει να υπέφερε με αυτό το μυστικό σε όλη της την ζωή, καταφεύγοντας στην Βίβλο και τον καφέ ντεκαφεϊνέ. Θέλω να πιστεύω οτί αν ήξερα την αλήθεια, μπορεί να είχα δείξει μεγαλύτερη κατανόηση και αγάπη. Αν ξέραμε την Αλήθεια, αυτό δεν θα κάναμε όλοι; […] Οι δραστηριότητες για την υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων δεν είχαν ως κίνητρο τόσο τον γενικό θαυμασμό για τους λαούς των σκούρων αποχρώσεων, όσο το έμφυτό μου μίσος για την αδικία […]
Ρόμπινς, Τομ / Θιβετιανή Ροδακινόπιτα
Ο Ρόμπινς μετά την πολύχρονη ενασχόληση του με την συγγραφή, αντιλαμβάνεται γιατί έγινε συγγραφέας και γιατί ερωτεύτηκε τον χαρτοπολτό. Η αφηγηματική του δεινότητα τρέφεται από τις εμπειρίες και τις καταχρήσεις του και οι εμπειρίες του βρίσκουν διέξοδο στην αφηγηματική του δεινότητα και εξαγνίζουν τον εαυτό τους και τον ίδιο τον συγγραφέα. Εν κατακλείδι, ο Ρόμπινς έκανε αυτό που εγώ – και φαντάζομαι και εσείς – θα ήθελα να κάνω μέχρι τα βαθιά μου γεράματα∙ να δω, δηλαδή, την ζωή στα μάτια, να συνειδητοποιήσω το οξύμωρο της ύπαρξης, να γελάσω εγκάρδια με το κοσμικό αστείο και να αποχωρήσω έχοντας εκπληρώσει όλο το bucket list μου. Ο ίδιος σε ένα σημείο του κειμένου του αναφέρει πως:
[…] Η γραμμή που χωρίζει την τραγωδία από την κωμωδία είναι πιο πλατιά, πιο βαθιά, πιο ακανόνιστή, αλλά πάντως όχι τόσο σταθερή ούτε τόσο αβέβαιή όσο η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο – και αυτές οι πιο οφθαλμοφανείς αντιθέσεις, που περιλαμβάνουν τα δίπολα «επιθυμίας – απόρριψής», «επιτυχίας – αποτυχίας» και , προπαντός, «καλού – κακού» είναι που απασχολούν κυρίως τους ασκούντες την αφηγηματική τέχνη. […]
Ρόμπινς, Τομ / Θιβετιανή Ροδακινόπιτα
Καλή Ανάγνωση.
Υ.Γ Την μετάφραση, για τις εκδόσεις «Αίολος», υπογράφει ο Γιώργος Μπαρουξής.
Nikolas in Bookland 